Terugwinning van zeldzame aarden

12/02/2017

Door Ad Spijkers

Het project ENVIREE in het kader van het 7e Europees Framework programma heeft tot doel het bevorderen van het onderzoek en de ontwikkeling van niet-energetische grondstoffen.


     

De zeldzame aarden zijn 17 metallische elementen die in geringe hoeveelheden in het milieu voorkomen. Zeldzame aardmetalen zijn voor de economie van strategische betekenis omdat ze over de gewenste eigenschappen voor nieuwe technologieën en toptechnologieën beschikken (bijvoorbeeld duurzame energie).

Om verschillende redenen (geen alternatief materiaal, geen recyclingproces, weinig producenten) is de beschikbaarheid van enkele zeldzame elementen niet altijd gegarandeerd. Daarom ondersteunt het project ENVIREE nieuwe economische productietechnieken om mineraal- en metaalafval te verwerken en te recycleren.

ENVIREE staat voor ENVIronmentally friendly and efficient methods for extraction of Rare Earth Elements from secondary sources. Aan het multidisciplinaire consortium doen elf partners uit acht landen mee, onder leiding van de Chalmers Tekniska Högskola in Göteborg.

Onderzoek naar mijnafval

Voor het onderzoek waren waren vijftig mijnen in Europa en Zuid-Afrika beschikbaar. De keuze viel op een voormalige mijn voor wolfram in Porfugal en een goudmijn in Zweden, waar bij het mijnafval grote hoeveelheden monaziet vrijkomen (foto). Monazieten zijn fosfaten van de zeldzame aarden cerium (Ce), lanthaan (La), yttrium (Y) of thorium (Th).

Na een eerste analyse van de afvallen heeft het Bureau de Recherches Géologiques et Minières (BGRM) in Orléans experimenten en tenslotte een pilot-installatie voor een ton afval ontwikkeld om de mineralen die zeldzame aarden bevatten door verwerking (floratie, magnetische scheiding) te concentreren. Het Commissariat à l’énergie atomique et aux énergies alternatives (CEA) in Parijs verzorgde vervolgens het uitwassen van de mineralen.

Het project moet bewijzen dat een hergebruik van mijnafval economisch zinvol is om er zeldzame aardmetalen en andere economisch belangrijke grondstoffen uit terug te winnen en zo de bronnen voor grondstoffen in Europa te diversificeren. (foto: Aangelo/Wikipedia)